لەیلا ئەسکەندەر / کەنەدا
کارەسات هەنە کو ب بێدەنگی ڕووددەن. تەلەفۆنەک کو سپێدێ زوو لێددەت. خێزانەک ب ترس و دلهەڕزە ل دەرڤەی ژوورا فریاکەفتنێ چاڤەرێ دکەت. ڕێیەک کو ب چرایێن گەش ل تاریکستانێ هاتییە گرتن. ڤان دەمان ب هەمان شێوە ل هەمی وەڵاتان، هەمی باژێران، و هەمی مالان هەست پێ دهێت کرن. چ ل کەنەدا، کوردستان، ئەوروپا، یان هەر جهەکێ دی بیت، ئێشا ژ دەستدانا کەسەکێ خۆشتڤی ژ ئەگەرێ شوفێرییا سەرخۆش جیهانی یە. ئەڤە برینەکە کو خێزان بۆ هەمی ژیانا خۆ هەلگرن.
شوفێرییا سەرخۆش بتنێ خەلەتییەک نینە. ئەڤە هەلبژارتنەکە کو دشێت ژیانەکێ ژناڤ ببهت. ل سەرانسەری جیهانێ، پتر ژ ملیۆنەک کەسان هەموو سالەکێ د روودانێن هاتن و چوونێ دا دمرن، و ئەلکول رۆلەکێ سەرەکی د گەلەک ژ ڤان کارەساتان دا دبینیت. هەموو ژ ڤان ژماران نوێنەرایەتییا زارۆکێ کەسەکی، دایک و بابێ کەسەکی، و پاشەرۆژا کەسەکی دکەت.
ل کەنەدا، کو یاسایێن توند و کەمپەینێن هشیارکرنا جڤاکی ب هێزن، هێشتا چوار کەس رۆژانە دمرن ژ بەر شوفێرییا سەرخوەشیێ. سەد و حەفتێ و پێنج کەسێن دی بریندار دبن. ل ئەورۆپا، ئامار هەمان راستییا دلتەزین نیشان ددەن. ل رۆژهەلاتا ناڤین و ل کوردستانێ، خێزان تووشی هەمان دلشکانێ دبن دەمێ شەڤەکا بۆ ئاهەنگێ ب پرسەکی ب دووماهی دهێت.
سەبەب ئاشکرایە. ئەلکهول شێوازێ کارکرنا مێشکی دگۆڕیت. کاردانەڤان هێدی دکەت. بریاردانێ لەواز دکەت. هەستەکێ درەو یێ باوەریێ چێدکەت. حەتا گەر کەسەک باوەر بکەت دشێت شوفێریێ بکەت، مێشک و لەشێ وی نەشێن پارێزگاریا وی بکەن. ترومبێلەک دبتە مەترسیەک نە بتنێ بۆ شوفێری، بەلکو بۆ خەلکێ بێگونەه یێن کو ڕێکێ دگەلدا پارڤە دکەن.
ئەڤ کارەساتە گەلەک جاران گەنجان تێدا دکەڤن، یێن هەمی ژیانا وان ل پێشیا وانە. قوتابی یێن ژ کۆمبوونەکێ بەرەڤ مال ڤەدگەرن. کرێکار یێن پشتی رۆژەکا درێژ ڤەدگەرن. خێزان یێن ژ سەرەدانیەکێ ب ترومبێلێ ڤەدگەرن. تەنها چرکەکا بڕیارەکا شاش دشێت خەون و پاشەرۆژ و نەسلا ژناڤ ببهت.
ئاکام ژ روودانێ ب خۆ دەرڤەترن. شوفێر رووبەڕووی تۆمەتێن تاوانکاری، غەرامەیێن گران، و ئەگەرا ژ دەستدانا مافێ شوفێریێ دبیت. خێزانا وی رووبەڕووی شەرم و خەمگینیێ دبیت. وژدانا وی بارێ ژیانەکا ژ دەستچووی هەلدگریت. لێ کارەساتا هەرە کویر دکەڤیتە سەر قوربانییان و خێزانێن وان. دەیک یان بابەک کو چ جاران ناڤەگەریتە مال. زارۆکەک کو چ جاران قوتابخانێ ب دووماهی نائینیت. دەنگەک کو بۆ هەتاهەتایێ چوو.
لێ ڕاستیا هەرە ب ئێش ئەڤەیە. شوفێرییا سەرخۆشیێ ئێک ژ کارەساتێن هەرە ب ساناهی یێن کو دهێنە ڕێگریکرنە. بڕیارەکا بەرپرسیار دشێت ژیارەکێ ڕزگار بکەت. پلاندانان بۆ گەشتەکا پاراستی. تەلەفۆنکرن ب هەڤالەکی. گرتنا تاکسیەکێ. هەلبژارتنا کو ل جهێ خۆ بمینی هەتا تو هوشیار ببی. ئەڤ کردارە سادەنە لێ ب هێزنە.
ئەڤە بتنێ پرسەکا یاسایی نینە. ئەڤە یا ئەخلاقی یە. یا کەلتووری یە. یا مرۆڤایەتی یە.
ل کوردستانێ، ل جهەکێ رێزگرتنا خێزانێ و بهایێن جڤاکی ب هێزن، رەتکرنا شوفێریێ پشتی ڤەخوارنێ بتنێ رێسایەک نینە. ئەڤە رێزگرتنە. ئەڤە دلۆڤانی یە. ئەڤە پاراستنا خەلکێ تە یە. ل کەنەدا، ئەوروپا، و ل سەرانسەری جیهانێ، پەیام هەمانە. ژیان گرانبەهایە. چرکەکا بێخەمێ دشێت وێ تشتێ ژ ناڤ ببهت یێ نەشێت بهێتە جیهگرتن.
هەمی جڤاک، هەمی گەل، و هەمی کۆمەڵگەهـ دڤێت ب ئاشکرایی لسەر ڤێ چەندێ باخڤن. قوتابخانە. خێزان. قاوەخانە. دەزگەهێن ڕاگەهاندنێ. ڕێبەرێن ئایینی. گروپێن گەنجان. هەمی کەس بەرپرسیاریەتیەکا هەیە بۆ بلندکرنا ئاگەهداریا. بێدەنگی مەترسیدارە. ئاگەهدارى ژیانان ڕزگار دکەت.
هەردەم ڕێیەکا دی هەیە بۆ مال. هەردەم بژاردەیەکا دی هەیە. بەلێ چ جاران کەسەکێ دی یێ وەک تە نینە.
نە ئاهەنگەک، نە کۆمبوونەک، نە ڤەخوارنەک ب بهایێ ژیانەکا مرۆڤی یە. ڕێ دێ هەر ل وێرێ بیت سوباهی. ئەو کەسێن ئەم حەژێ دکەین ژی شایستەیی وێ یە کو ل وێرێ بن. بەری تو کلیلاکێ ب زڤرینی پشتی ڤەخوارنێ، بیربینە خێزانان یێن کەسەک ژ دەست دای کو چ جاران نەشێن ڤەگێرن. بیربینە زارۆکان یێن دێ مەزن بن بێی ئێك ژ دایک و بابێن خو. بیربینە کو بریارا تە هێز هەیە.
ژیانەکێ رزگار بکە ب ھەلبژارتنا بێخەتەرترین ھەلبژارتنێ.
بڕیارێ بدە نەڤەخو و شوفێریێ نەکە.
جیھان، و ھەر مالەک ل ناڤدا، دێ بێخەتەرتر بیت دەمێ ئەم ھەمی بەرپرسیاریێ ھەلبژێرین.
هیچ کۆمێنتەک نینە